Εκπαιδευτικό πρόγραμμα  «Η αλεπού»

Το σχέδιο εργασίας  «Η αλεπού» υλοποιήθηκε στον βρεφονηπιακό σταθμό Αγριάς «Ωκεανίδες» της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης  του Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π.-ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. , Δήμου Βόλου.

Χρονικό διάστημα υλοποίησης:  ένας μήνας.

Στο  βρεφονηπιακό σταθμό  «Ωκεανίδες» λειτουργούν τρία τμήματα, ένα βρεφικό και δύο παιδικά προ-προνηπίων. Κατά την διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος πραγματοποιήθηκαν διάφορες οργανωμένες, επικοινωνιακές και βιωματικές εκπαιδευτικές δράσεις, στις οποίες συμμετείχαν τα παιδιά όλων των τμημάτων.

Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί- παιδαγωγοί οι οποίοι συμμετείχαν στην  υλοποίηση του προγράμματος  είναι:  Αναγνώστου Πολυξένη, Γιαμαρέλου Βασιλική, Χατζηπέτρου Αμαλία, Φωτιάδου Σοφία και Ντούγκα Βαρβάρα.

Αφόρμηση – Ερέθισμα.

Αφορμή για το σχέδιο εργασίας ήταν τα « νέα» που μοιράστηκε μαζί μας ένας μαθητής όπου το προηγούμενο βράδυ μια αλεπού μπήκε στο κοτέτσι της γιαγιάς του και έφαγε τις κότες. Η συγκεκριμένη εμπειρία  κέντρισε αμέσως το ενδιαφέρον των παιδιών και έτσι θέλησαν να μάθουν περισσότερες πληροφορίες για την αλεπού.

Γενικός σκοπός προγράμματος. Η διερεύνηση των γνώσεων των παιδιών για την αλεπού, και μέσα από ποικίλες εκπαιδευτικές δράσεις, η ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνιακών, μεταγνωστικών συναισθηματικών, ψυχοκινητικών, δημιουργικών και καλλιτεχνικών. Επιπλέον η διαμόρφωση θετικότερης στάσης απέναντι στην αλεπού, μέσα από την απόκτηση σχετικών γνώσεων.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ

Προφορική επικοινωνία: Ομιλία – Ακρόαση

Στόχοι: -Να γνωρίσουν τα παιδιά την αλεπού,  τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της, τα είδη της, τις συνήθειες της, την διατροφή της  την ιδιαιτερότητα της (πονηριά-εξυπνάδα) ,το περιβάλλον στο οποίο ζει.

Να εμπλουτίσουν τον προφορικό τους λόγο.

Να παρατηρούν και να περιγράφουν το εποπτικό υλικό που τους επιδεικνύεται.

Να εξηγούν και να επιχειρηματολογούν για τις ιδέες τους.

Να εξασκήσουν την ικανότητα ακρόασης

Σχετικές δραστηριότητες:

• Παρατήρηση σχετικών εικόνων και περιγραφή τους.
• 
• Συζήτηση μετά την παρατήρηση σχετικών εικόνων.
• Παρατήρηση σχετικών βιβλίων γνώσεων .
• Ακρόαση σχετικών ιστοριών.
• Η αλεπού της τάξης μας, μας μιλάει για τον εαυτό της.
• Ακρόαση παραμυθιών για την αλεπού.
• Αναδιήγηση  του παραμυθιού «το γάντι» με την βοήθεια εποπτικού υλικού.
• 

Παιδί και λογοτεχνία. 

Στόχοι:

• Να δείξουν ενδιαφέρον κατά την ακρόαση παραμυθιών.
• Να διακρίνουν και να αναφέρουν τους ήρωες και τα βασικά στοιχεία της ιστορίας του κάθε παραμυθιού
• Να εκφράσουν τα συναισθήματα που τους προκαλεί η αφήγηση του κάθε  παραμυθιού. Να χαίρονται με την αφήγηση των παραμυθιών.
• Να εξασκηθούν στην ακρόαση παραμυθιών μέσα από την αφήγηση διαφορετικών ατόμων.

Παραμύθια που διαβάσαμε:

• Θα σ’ αγαπώ ότι κι αν γίνει. Δωσ’ μου το χέρι σου.
• 
• Το παπί που δεν είχε τι να πεί.
• Ημέρα που η αλεπού έγινε κόκκινη.
• Το αλεπουδάκι με το πονηρό μουτράκι. Ουπς!  μια αλεπού!
• Ψέμα με ουρά.
• Πού πήγαν οι κότες;
• Ο μικρός πρίγκιπας και η αλεπού.
•  

• Μύθοι του Αισώπου
• Η αλεπού με την κομμένη ουρά
• Η αλεπού και το κατσικάκι.
• Η αλεπού και το λιοντάρι.
• Η αλεπού και τα σταφύλια.
• Η αλεπού και ο κόρακας.
• Η αλεπού και το λελέκι.

Ανάγνωση και Γραφή.

Στόχοι:

• Να αναγνωρίσουν το γράμμα Α μέσα στο κείμενο. –Να αναφέρουν λέξεις που ξεκινούν από το γράμμα Α.
• Να αναγνωρίζουν  τα γράμματα που συνθέτουν τη λέξη « ΑΛΕΠΟΥ» και να τα βάζουν στη σωστή σειρά.
• Να συνδέουν τον προφορικό με τον γραπτό λόγο.
• να αντιστοιχίζουν εικόνες με τις σχετικές λέξεις.
• Να αναπτύξουν την λεπτή κινητικότητα, ενισχύοντας  τον συντονισμό ματιού – χεριού.
• Να προσπαθήσουν να διαβάσουν και να γράψουν.

Σχετικές δραστηριότητες:–

• Αναγνώριση της λέξης «ΑΛΕΠΟΥ» στη γωνιά της αλεπούς.
• Αναγνώριση του αρχικού Α σε παροιμίες.
• 
• Ανάγνωση σχετικών παροιμιών με τη βοήθεια εικονόλεξων.
• Τα γράμματα της αλεπούς μπερδεύτηκαν.
•      
• Τα βάζουμε στη σειρά.
• Αντιστοιχούμε τα γράμματα της ΑΛΕΠΟΥΣ με εικόνες ζώων του δάσους.
• Κατασκευή βιβλίου πολύπτυχου που έχει το σχήμα της αλεπούς.
• Σχηματισμός του γράμματος Α με το σώμα.
• 
• Περπατάμε με τα πόδια πάνω στο γράμμα Α, που το έχουμε σχεδιάσει στο πάτωμα.
• Το «περπατάμε» με αυτοκινητάκια , το καλύπτουμε με τουβλάκια.
• 
• Δημιουργία κολλάζ του γράμματος Α με χαρτάκια, κουμπιά, ή και με ζωγραφική.
• 
• Σχηματισμός του Α με πλαστελίνη.
• « Οι αλεπούδες γράφουν…» (γραφή ενώνοντας διακεκομμένες γραμμούλες).
• Κυνήγι χαμένου θησαυρού σε εξωτερικό χώρο, όπου με τα κρυμμένα γράμματα που εντοπίσαμε συνθέσαμε τη λέξη ΑΛΕΠΟΥ.

Σχετικές παροιμίες:

• Εκατό η αλεπού εκατόν ένα το αλεπουδάκι. Βάλανε την αλεπού να φυλάει τις κότες.
• Η αλεπού έχει την ακοή, ο λύκος τρώει τα πρόβατα.
• 
• Η πονηρή αλεπού πιάνεται με τα τέσσερα.
• Διώξαμε την αλεπού και μπήκε το λιοντάρι.
• Όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια.

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Στόχος

• Να καλλιεργήσουν  την παρατηρητικότητά τους.
• Να αναζητούν, να ερευνούν και να συγκρίνουν.
• Να αντιστοιχίζουν εικόνες που τους δίνονται.
• Να ταξινομούν σχετικές εικόνες που τους δίνονται. –Να ομαδοποιούν εικόνες και αντικείμενα που τους δίνονται.  –Να αναγνωρίζουν τους αριθμούς από το 1-5. –Να καταμετρούν αντικείμενα από το 1 – 5. –Να χρησιμοποιούν ορθά τις λογικο – μαθηματικές έννοιες: μικρό – μεγάλο, ψηλό – κοντό, μπροστά – πίσω, μέσα-έξω.
• Να τοποθετούν αντικείμενα και εικόνες που τους δίνονται από το μικρότερο στο μεγαλύτερο και αντίστροφα.
• Να αναγνωρίζουν τα γεωμετρικά σχήματα , τρίγωνο  κύκλος, και να τα χρησιμοποιούν για την δημιουργία επίπεδων μοτίβων.

Σχετικές δραστηριότητες:

• Το κουτί με τις αλεπούδες. Κολλάμε μέσα στο κουτί τόσες αλεπούδες όσες υποδεικνύει ο αριθμός.
• Καταμέτρηση συγκεκριμένων μερών του σώματος της αλεπούς  μέσα από εποπτικό υλικό εικόνων και πλαστικών ζώων.
• Τάνγκραμ αλεπούς. Αναγνώριση γεωμετρικών σχημάτων και συνδυασμός τους για τη σύνθεση της εικόνας της αλεπούς.
• Σύγκριση με άλλα ζώα του δάσους ως προς το ύψος τους και το μέγεθός τους  με τοποθέτηση σχετικών καρτών στη σειρά.–Αντιστοίχιση ζώων του δάσους με το αποτύπωμα τους
• Διόραμα δάσους:  α) οι αλεπούδες πάνε στο ρυάκι για νερό. Πόσες είναι κάθε φορά; β) πού κρύβονται οι αλεπούδες μπροστά η πίσω από τα δέντρα;
• Πάζλ αλεπού με 6 κομμάτια.
• Πάζλ  ζώα του δάσους με 3 κομμάτια.
• Πάζλ δαπέδου δάσος.
• Αντιστοίχηση και ομαδοποίηση ζώων με βάση το περιβάλλον στο οποίο ζουν
• Αντιστοίχηση και ομαδοποίηση ζώων ανάλογα ή όχι με την χειμερία νάρκη.
• Πόσες αλεπούδες είναι στην κάρτα ; επιλέγουμε τον σωστό αριθμό.
• Βάζουμε στο γάντι τα ζώα –ήρωες του παραμυθιού με την σωστή σειρά (χρονική διαδοχή τακτικοί αριθμοί).
• 
•    
• 
• ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ανθρωπογενές περιβάλλον και  αλληλεπίδραση. Πληροφορίες και εποπτικό υλικό σχετικά με την αλεπού:

• Να ακούσουν από το οικείο τους οικογενειακό περιβάλλον ιστορίες σχετικές με την αλεπού. Να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας.
• Να προσανατολίζονται στον εξωτερικό χώρο ανάλογα με τις οδηγίες που τους δίνονται.
• Να προσανατολίζονται σε συγκεκριμένο χώρο με κλειστά μάτια.

Σχετικές δραστηριότητες:

• Δημιουργία γωνιάς αλεπούς – δάσους.
• 
• Η γιαγιά ενός παιδιού του παιδικού, μας  αφηγείται το μύθο του Αισώπου «η αλεπού με την κομμένη ουρά» και μοιράζεται μαζί μας τις εμπειρίες της με αλεπούδες.
• Κυνήγι κρυμμένου θησαυρού στην . αυλή του σχολείου μας.
• Ομαδική κατασκευή διοράματος δάσους. Απεικόνιση ζωής – φωλιάς  της αλεπούς.
• 
• Παιχνίδι:  «Κολλάω  την ουρά της αλεπούς».
•      
• ΠΑΙΔΙ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΣΗ

Εικαστικά.

Στόχοι:

• Να καλλιεργήσουν την αισθητική τους .
• Να εκφράσουν την φαντασία και την δημιουργικότητά τους.
• Να εξασκήσουν την λεπτή τους κινητικότητα.
• Να επιλέγουν και να χρησιμοποιούν διάφορα υλικά.
• Να πλάθουν και να μορφοποιούν.
• Να πειραματιστούν με διάφορες τεχνικές ζωγραφικής.
• Να κατασκευάζουν .
• Να σχεδιάζουν.
• Να δουλεύουν ομαδικά και να συνεργάζονται.
• Να έρθουν σε επαφή με γνωστούς πίνακες που απεικονίζουν αλεπούδες. (FranzMarc).

Σχετικές δραστηριότητες:

• Κατασκευή μάσκας αλεπούς με χαρτόνι και τέμπερα.
• 
• Κατασκευή προσώπου αλεπούς με χάρτινα πιάτα και τέμπερες.
• 
• Κατασκευή τρισδιάστατης αλεπούς που κοιμάται με χαρτόνι και τέμπερα.
• Κατασκευή τρισδιάστατης αλεπούς από ρολό χαρτιού υγείας και τέμπερα.
• 
• Κατασκευή προσώπου αλεπούς με γλωσσοπίεστρα.
• 
• Στένσιλ αποτυπώματος αλεπούς και αποτυπώματος ανθρώπου.
• Κολάζ αλεπού με γεωμετρικά σχήματα.
•     
• Αλεπού σε ελεύθερο σχέδιο.
•  
• Πολική αλεπού και πολική αρκούδα από πλαστελίνη.
• Κολάζ  με χαρτάκια το «Α».
•   
• Ζωγραφική πάνω στο γράμμα «Α».
• 
• Ομαδική κατασκευή μακέτας πάγων.
• 
• 
• Ομαδική κατασκευή διοράματος του Δάσους.
•   
• Ομαδική εργασία  «Η αλεπού και τα σταφύλια».
•    
• Ομαδική εργασία με στένσιλ «τα αλεπουδάκια στο δάσος την άνοιξη».
•    
• Ομαδική εργασία κολάζ  «η αλεπού».
•    
• Αντιγραφή του πίνακα ζωγραφικής  «Τέσσερις αλεπούδες» τουFranzMarc.
•   

Μουσική.

Στόχοι:

• Να αναδείξουν και να καλλιεργήσουν τις φωνητικές τους ικανότητες.
• Να μάθουν και να τραγουδούν τραγούδια για την αλεπού.
• Να τραγουδούν συγκεκριμένα μουσικά παραγγέλματα χρησιμοποιώντας παράλληλα τυμπανάκια, μαράκες, ντέφια στο σωστό ρυθμό.
• Να ψυχαγωγηθούν.

Σχετικά τραγούδια:

• Για πού τραβάει η αλεπού.
• Η αλεπού δασκάλα
• Πουπού η αλεπού.
• Δεν περνάς κυρα αλεπού.
• Χοπ αλεπούδες μου, χοπ-χοπ.
• Μουσικά παραγγέλματα.
• Η αλεπού η κυρα Μαριώ με την φουντωτή ουρά.
• Ο λύκος.
• Τα σκιουράκια
• Τα ζαρκάδια.
• 

Δραματική τέχνη.

Στόχοι:

• Να καλλιεργήσουν την δημιουργική τους ικανότητα και την φαντασία τους.
• Να εκφραστούν μέσα από τη θεατρική τέχνη.–Να υποδυθούν φανταστικούς ρόλους.
• Να συνεργαστούν και να λειτουργήσουν ως ομάδα.

Σχετικές δραστηριότητες:

• Δραματοποίηση:  « το γάντι»
• 
• Δραματοποίηση : «Δώσε μου το χέρι σου», «Οι αλεπούδες πάνε βόλτα στο δάσος»,
• 
• 
• «Οι κότες και οι αλεπού».

Κουκλοθέατρο: « Η αλεπού και ο πελαργός».

Δαχτυλόκουκλες: «μια μέρα στο αγρόκτημα».

Παιδί και φυσική αγωγή.

Στόχοι:

• Να καλλιεργήσουν τις κινητικές τους δεξιότητες.
• Να γνωρίσουν καλύτερα το σώμα τους και να εξασκήσουν τον αυτοέλεγχο τους .
• Να εφαρμόζουν τους κανόνες που τους υποδεικνύονται.
• Να ενισχύσουν την καλή φυσική  τους κατάσταση.
• Να ψυχαγωγηθούν.
• Σχετικές δραστηριότητες:
• Περπατάμε στον δρόμο των αποτυπωμάτων.
• 
• «Ξυπνήστε αλεπουδάκια».
• 
• Παιχνίδι :  «η αλεπού κυνηγάει την κότα». Οι « αλεπούδες γυμνάζονται».

ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ.

Στόχος:

• Να ταυτίσουν τον υπολογιστή με μια μηχανή που βοηθάει τον άνθρωπο στην εργασία του και που μπορεί να τον χρησιμοποιεί για παιχνίδι και για διασκέδαση.

Σχετικές δραστηριότητες.

• Αναζήτηση εικόνων και ειδών της αλεπούς στο διαδίκτυο
• Παρακολούθηση βίντεο, εκπαιδευτικού περιεχομένου σχετικά με την ζωή της αλεπούς , τα διάφορα είδη της, τις συνήθειες , την τροφή , τα ίχνη της, τους εχθρούς της.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Ξεκινήσαμε διερευνώντας τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις των παιδιών για την αλεπού. Κατά την διάρκεια του σχεδίου εργασίας ελέγχαμε διαρκώς τις γνώσεις και το ενδιαφέρον των παιδιών και προσαρμόζαμε ανάλογα τις δραστηριότητές μας.

Το πρόγραμμα είχε επιτυχία και οι αρχικοί στόχοι επιτεύχθηκαν με τα παιδιά να δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, προσοχή, συμμετοχή και προθυμία ως το τέλος. Τους δόθηκαν οι ευκαιρίες να εκφραστούν με το λόγο και το σώμα τους, να αναδείξουν δεξιότητες , να διασκεδάσουν, να προβληματιστούν, να δράσουν και να αντιδράσουν και τέλος να γνωρίσουν πολύ καλά ένα ζώο και να το αγαπήσουν. .

Βίντεο δραστηριοτήτων του εκπαιδευτικού προγράμματος :”Η αλεπού”

• Ταιριάζω τα γράμματα :https://youtu.be/IUUb0Bie1JQ
• Μουσικοκινητικό δρώμενο: https://youtu.be/u3512bdnJ58
• Εικαστικές δημιουργίες :https://youtu.be/DbaJg1O3hdk
• Μουσικοκινητικό δρώμενο:https://youtu.be/5r3304MiQrc