Εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Η Γάτα”
Το σχέδιο εργασίας “Η γάτα” υλοποιήθηκε στο “Προκόπειο” βρεφονηπιακό Σταθμό Νέας Αγχιάλου του Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π. ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Δήμου Βόλου κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο 2023.
Στο σχέδιο δράσης, συμμετείχαν και τα τρία τμήματα του σταθμού, δύο προ-προνηπίων και ένα βρεφικό, τα οποία προσέγγισαν το θέμα μέσα από ποικίλες εκπαιδευτικές και βιωματικές δραστηριότητες, προσαρμοσμένες στις δυνατότητες αλλά και τις ανάγκες της ηλικίας τους.
Οι εκπαιδευτικοί των τμημάτων που συμμετείχαν στη δράση είναι οι κάτωθι: Πούπτση Ευαγγελία, Μπαθρέλλου Σταυρούλα, Τάτση Κατερίνα, Πλατανιά Βασιλική, Χατζηθεοδώρου Γεωργία.
ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ:
Να γνωρίσουν τα παιδιά καλύτερα ,αυτό το γνώριμο και αγαπητό <<ζώο της αυλής > να το παρατηρήσουν, περιγράψουν ,συγκρίνουν ως μονάδα αλλά και ως μέλος μιας γενικότερης ομάδας, να αναρωτηθούν πώς ζει ,πώς συμπεριφέρεται , τη συνύπαρξή του με άλλα ζωάκια, τις ανάγκες του, αλλά και την δική μας ανθρώπινη στάση απέναντι του.
Όλα αυτά μέσα από ποικίλες εκπαιδευτικές και βιωματικές δράσεις που περιλαμβάνουν λεκτικές ασκήσεις, λογικομαθηματικές έννοιες, θεατρικό παιχνίδι, μουσικοκινητική αγωγή, καλλιτεχνική δημιουργία, ενθαρρύνοντας και εμψυχώνοντας κάθε παιδί ξεχωριστά στη διαδικασία της μάθησης.
ΑΦΟΡΜΗΣΗ
Η γατούλα της Κυρίας Βίκης, της γειτόνισσας του σχολείου μας, που επισκέπτεται συχνά την αυλή του σχολείου μας και εύκολα την παρατηρούμε από τα παράθυρα της τάξης μας αποτέλεσε αφορμή συζήτησης.
ΛΕΚΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ-ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΚΑΛΙΕΡΓΕΙΑ
Κατόπιν τούτου γίνονται διερευνητικές ερωτήσεις για την ανίχνευση πρότερων γνώσεων και εμπειριών των παιδιών. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να εκφραστούν.. Ενισχύουμε και βοηθάμε μέσα από διερευνητικές ερωτήσεις, παρατήρηση σχετικών εικόνων ,τη συμμετοχή κάθε παιδιού ξεχωριστά στην έκφραση και τη διατύπωση σκέψεων, γνώσεων, πληροφοριών, ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή τους.
Δημιουργούμε σχετικά ιστογράμματα.
Tί ξέρω?
Τα παιδιά μας απάντησαν:
Η γάτα ζει κοντά μας.
Μοιάζει με μικρό πάνθηρα.
Σκαρφαλώνει ψηλά.
Της αρέσουν τα χάδια.
Καθαρίζει τη γούνα της.
Κυνηγάει ποντίκια και φίδια.
Κυνηγάει και πουλάκια.
Τρώει ψαράκια.
Μαλώνει με το σκύλο.
Η μαμά γάτα γεννά πολλά μικρά γατάκια.
Θηλάζει και προσέχει τα γατάκια της.
Μου αρέσει να ταΐζω γατούλες.
΄Τί θα μάθω?
Κατοικίδια, η γάτα ως μονάδα ενός γενικότερου συνόλου.
Αξία συναισθηματικής ανάπτυξης μέσα από την φροντίδα της γάτας.
Εξέλιξη της υπευθυνότητας μας.
Η γλώσσα του σώματος της γάτας.
Γάτα και σκύλος ως συγκάτοικοι.-Έννοια της φιλίας.
2 συν 1 τρόποι να σχεδιάσω μια γάτα.
Γάτα και καθαριότητα.
“Η γάτα του κλέε” καλλιτεχνικές δημιουργίες.
Μουσικοκινητική αγωγή.
Στη συνέχεια τα παιδιά βλέπουν στον υπολογιστή βίντεο με θέμα
“Οι γάτες της Κωνσταντινούπολης” αλλά και μέσα από τη μικρή εγκυκλοπαίδεια του Δεληθανάση “Τα ζώα που μας περιβάλλουν” Παρατηρούν, περιγράφουν, συμμετέχουν σε συζητήσεις, περιμένουν τη σειρά τους, επικοινωνούν ,εκφράζονται, εμπλουτίζουν το προφορικό τους λόγο με καινούργιες έννοιες..(οικογένεια αιλουροειδών, εξημέρωση γάτας, κατοικίδιο ζώο, οικογενειακός σύντροφος ,σαρκοφάγο, ονομασίες δοντιών, μυώδης, ευλύγιστη αισθήσεις….)
Μετά από αυτό ζητάμε από τα παιδιά να δημιουργήσουν να εκφραστούν και να μας ζωγραφίσουν τη δική τους γατούλα.
Αναπτύσσουν τη φαντασία τους. Εκφράζονται δημιουργικά.
Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν διάφορες τεχνικές, διάφορα υλικά. Έτσι σχεδιάζουμε ,χρωματίζουμε ,κολλάμε ,χρησιμοποιούμε ξυλομπογιές ,μαρκαδόρους, τέμπερες, πηλό, πλαστελίνη προκειμένου να εκφραστούμε μέσα από διάφορα υλικά και να αποδώσουμε αυτό το γνώριμο και πολύ αγαπητό ζώο της αυλής.
Τα παιδιά χαίρονται να δημιουργούν.
ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Με αφορμή τη “Παγκόσμια Ημέρα βιβλίου” οργανώσαμε και επισκεφθήκαμε τη Δημοτική βιβλιοθήκη Νέας Αγχιάλου “Κώστας Βάρναλης”.
Εκεί μας περίμενε η βιβλιοθηκονόμος κυρία Μαρία η οποία αφού μας ξενάγησε στους χώρους, μας ενημέρωσε :
-Για τη δομή του βιβλίου.
-Πως ξεφυλλίζουμε ένα βιβλίο..
-Τί προσέχουμε
Πως μπορούμε να έρθουμε με τη μαμά και το μπαμπά και να δανειστούμε το βιβλίο που μας αρέσει.
Στη συνέχεια περάσαμε στο αναγνωστήριο, όπου μας περίμεναν πολλά παραμύθια για τη γάτα.
Εκεί η κυρία Μαρία μας αφηγήθηκε με πολύ παραστατικό τρόπο το παραμύθι
<<Η φρουφρού και ο Ποσειδώνας>>
Τα παιδιά ενθουσιάζονται
Τα ενθαρρύνουμε να ακούσουν προσεκτικά, να παρατηρήσουν τις εικόνες, να εκφραστούν ,να κρίνουν συμπεριφορές.
Ο σκύλος έτρωγε και το φαΊ της φίλης του της γάτας. Κατά πόσο ήταν σωστό αυτό.
Πως αντέδρασε η <<ΦΡΟΥΦΡΟΥ>>
Σέβομαι, υπολογίζω τον φίλο μου, μοιράζομαι πράγματα γιατί διαφορετικά υπάρχουν συνέπειες ,ήταν σκέψεις που εκφράστηκαν και συζητήσαμε.
Μετά από αυτό ανταλλάξαμε σελιδοδείκτες. Δώσαμε τους δικούς μας και πήραμε από τη βιβλιοθήκη ωραίους σελιδοδείκτες με γατούλες.
Φεύγοντας δανειστήκαμε παραμύθια για τη γάτα προκειμένου να τα διαβάσουμε στο σχολείο μας.
Τα παραμύθια που αφηγηθήκαμε.:
Το άσπρο γατάκι
Αχ γιατί να είμαι γάτα.
Ο γάτος μου.
Η γάτα η κουμπάρα
Μάτα γουρλομάτα η μαύρη γάτα..
Μείναμε περισσότερο στο παραμύθι <<Μάτα γουρλομάτα η μαύρη γάτα>>
Υπήρξε η αφορμή να συζητήσουμε με τα παιδιά για την διαφορετικότητα στα ζώα και τους ανθρώπους.
Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να εκφραστούν. Να ακούσουν τους συμμαθητές τους.Να περιμένουν τη σειρά τους. Άλλωστε αποτελούν μέρος μιας ομάδας.
Να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Πως ένιωσαν αυτά για την άσχημη συμπεριφορά των άλλων ζώων στη <<διαφορετική>> γάτα.
Μεταφέρουμε αυτό στους ανθρώπους.
Τί είναι τα αδέσποτα?
Πόσο δύσκολο είναι να μην έχεις σπίτι?
ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ
Στο σημείο αυτό καλούμε τους νέους φίλους του Πιπίνου.
Ο σκύλος και η γάτα οι δύο μόνιμου <<εχθροί>> μας παρουσιάζονται.
Όμως ήρθε η ώρα να ανατραπεί αυτό.
Γίνονται φίλοι, μας παρουσιάζουν τα αδέσποτα, τα καταφύγια τους φιλόζωους.
Τονίζουμε πόσο σημαντική είναι η φροντίδα των ζώων που έχουμε στο σπίτι μας.
Προσοχή δεν είναι παιχνίδι.
Τα παιδιά με τη βοήθεια του <<ΠΙΠΙΝΟΥ>> μαθαίνουν νέες έννοιες, πλουτίζουν το λεξιλόγιο τους, τονίζουν την έννοια της φιλοζωίας, του σεβασμού, της ευθύνης ,συμμετέχουν, αλληλεπιδρούν, χαίρονται με τα τραγούδια του και στο τέλος όλοι μαζί αφού είπαν το ποίημα του Ιωάννη Πολέμη
<<Ποτέ δεν θα πειράξω τα ζώα τα καημένα>>
Χόρεψαν και διασκέδασαν με τους ήρωες του κουκλοθέατρου
ΓΡΑΦΗ
Τα παιδιά μαθαίνουν να ξεχωρίζουν το γράμα Γ όπως ΓΑΤΑ ανάμεσα στα άλλα.
Ξεχωρίζουν συνθέτουν φωνή – λέξηπ.χ. Γ όπως γάτα, γάλα, γέλια..
Α όπως αεροπλάνο, Β όπως βάρκα, βιβλίο….
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ-ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ
Γνωρίσαμε στα παιδιά τη γάτα του ζωγράφου <<Πάουλ Κλέε>>
Μιλήσαμε πρώτα για το ζωγράφο που αγαπούσε πολύ τόσο τη ζωγραφική όσο και τη μουσική.
Ζωγράφιζε με κέφι και χαρά .Αγαπούσε τα χρώματα, τα σχήματα ,τις γραμμές.
Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να οξύνουν τη παρατηρητικότητά τους,να περιγράψουν αυτό που βλέπουν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.
Είναι άγρια, μας είπε κάποιο. Γιατί δεν έχει σώμα ρώτησε κάποιο άλλο.
Έχει όμως ωραία χρώματα..Το πουλί γιατί είναι στο μέτωπό της?
Αφού εξηγήσαμε ότι ίσως ο ζωγράφος ήθελε να μας δείξει και να μας τονίσει τί έχει η γάτα στο μυαλό της ,ζητήσαμε από τα παιδιά να μας σχεδιάσουν τη δική τους γάτα.
Κατασκευάσαμε μάσκες με χαρτόνι, ζωγραφίσαμε μπλουζάκια .
Ντυθήκαμε γατούλες διασκεδάσαμε μέσα από το από το μουσικοκινητικά παιχνίδια<< Η γάτα νιαου νιαου>> αλλά και <<,Χόρεψε σαν γάτα>>>
Τα παιδιά,
Εξασκούνται ,εκπαιδεύονται να κινούνται ρυθμικά στη μελωδία της μουσικής, να αντιλαμβάνονται το ρυθμό ,συντονίζονται στην ομάδα, ακολουθούν τις κινήσεις.
Χαίρονται, διασκεδάσουν.
ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Γίνεται αναφορά ,αναγνώριση των αριθμών 1,2,3,4,5,6.
Μέσα από ομαδικό παιχνίδι με ζάρι τα παιδιά συνεργάζονται, μαθαίνουν κανόνες παιχνιδιού, περιμένουν τη σειρά τους ,ανα γνωρίζουν ,ονοματίζουν κάθε φορά τον αριθμό που φέρνει το ζάρι.
Αναγνωρίζουν τον αριθμό αλλά και το αντιστοιχίζουν με το ανάλογο χρώμα.
Διασκεδάζοντας εμπεδώνουν και την έννοια της πρόσθεσης εφόσον συνθέτουν κομμάτι, κομμάτι την ουρά της γάτας.
Χαίρονται. διασκεδάζουν και μαθαίνουν παίζοντας.
Εκμάθηση γεωμετρικών σχημάτων μέσα από κατασκευή παζλ γάτα με γεωμετρικά σχήματα
Γίνεται αναφορά στην έννοια του ολόκληρου και του μισού.
Χρησιμοποιούμε φρούτα για την εμπέδωσή του.
Αναφορά εξάσκηση σε απλές μαθηματικές έννοιες.
Ομάδες ζώων, σύνολα, μέρη συνόλου, υποσύνολα
Η γάτα είναι ζώο ανήκει στα ζώα της αυλής.
Τί έχουμε μία ομάδα, ένα σύνολό και ένα μέρος του συνόλου.
Χρησιμοποιούμε τα ζωάκια μας για να το εμπεδώσουμε παίζοντας
<<Πού ανήκει τί>>
ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Τα παιδιά αγαπούν τη μουσική.
Μαθαίνουν να εκφράζονται και να επικοινωνούν.
Εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
Συμμετέχουν ενεργά ως μέλη μιας ομάδας.
Ενθαρρύνονται για τη συμμετοχή τους. Συγχρονίζονται, ακολουθούν το ρυθμό.
Ακούσαμε, τραγουδήσαμε διασκεδάσαμε με τα τραγούδια::
<<Η γάτα νιάου νιάου, διπλώνει την ουρά>>
<<Έχω ένα μικρό γατάκι>>
Το μουσικοκινητικό τραγούδι << χόρεψε σαν γάτα>>
Αλλά διασκεδάσαμε και με το ομαδικό παιχνίδι <<φύγε φύγε ποντικάκι>>
ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Μα για να δούμε? Πως περπατάει η γατούλα. Πώς σκαρφαλώνει?
Πώς εκφράζει τα συναισθήματά της? Η γλώσσα του σώματός της.
Το μεταφέρουμε στους ανθρώπους. Πως αντιδρούμε εμείς.
Παίζουμε το ομαδικό παιχνίδι <<φύγε φύγε ποντικάκι>>
Ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή όλων των παιδιών. Τα παιδιά χαίρονται, συνεργάζονται., αλληλοεπιδρούν.
Αποκτούν κινητικές δεξιότητες. Εξασκούνται στο συντονισμό χεριών, ποδιών. Εκτονώνονται.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Με την ολοκλήρωση του σχεδίου εργασίας, το οποίο ήταν προσαρμοσμένο στις δυνατότητες αλλά και τις ανάγκες των παιδιών αυτής της ηλικίας, καταφέραμε μέσα από την ατομική συμμετοχή των παιδιών και την ομαδική συνεργασία τους στη διαδικασία της μάθησης, να διευρύνουν τις πρότερες γνώσεις τους, να καλλιεργήσουν τις αισθήσεις τους, να εκφράσουν τη φαντασία τους, τη δημιουργικότητά τους, τα συναισθήματά τους ,να περάσουν όμορφα να διασκεδάσουν και να εμπεδώσουν βιωματικά ότι:
“Ποτέ δε θα πειράξω
Τα ζώα τα καημένα
Μην τάχα σαν εμένα
Κι εκείνα δεν πονούν?
Θα τα χαϊδεύω πάντα,
Προστάτης τους θα γίνω.
Ποτέ δεν θα τα αφήσω
Στους δρόμους να πεινούν”.
(απόσπασμα από το ποίημα :”Τα ζώα” του Ιωάννη Πολέμη)