ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ …………… «ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ»

Το σχέδιο εργασίας υλοποιήθηκε στον Β΄ Δημοτικό Βρεφονηπιακό Σταθμό Ν.έας Ιωνίας «ΑΘΗΝΑ» της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π-ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Δ.ήμου Βόλου. Ο βρεφονηπιακός σταθμός φιλοξενεί τρία (3) τμήματα. Δύο (2) προ-προνηπίων και ένα(1) βρεφών, τα οποία συμμετείχαν στο σχέδιο εργασίας με θέμα : «Τα  Εντομα»

Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί των τμημάτων κ. Αθανασοπούλου Φωτεινή, κ. Σίμου Ελένη, κ. Μάρτου Γλυκερία, κ. Καρβέλη Δέσποινα, κ. Χατζητριανταφύλλου Ελένη.

Το σχέδιο εργασίας περιλαμβάνει……

Αφόρμηση-ερέθισμα

• αφορμή για την υλοποίηση του προγράμματος δόθηκε κατά την διάρκεια της πρωινής συζήτησης στον κύκλο των παιδιών, όταν μια πεταλουδίτσα μας καλημέρισε έξω από το τζάμι, η όταν διαβάσαμε μια ιστορία.. Ο ήλιος άπλωσε τις χρυσές ακτίνες του, χαλί για να περπατήσει πάνω του η νεραϊδογέννητη κόρη του χρόνου η άνοιξη. Με το που πάτησε το πόδι της στη γη όλα άλλαξαν…. Ο κάμπος ντύθηκε με γιορτινή φορεσιά για να την προϋπαντήσει, τα πουλιά έδωσαν την καλύτερη συναυλία για χάρη της, τα ζώα πανηγυρίζουν όπου κι αν αυτή διαβαίνει. Και τα μικροσκοπικά ζουζούνια έκαναν την πανηγυρική τους εμφάνιση, σύντροφοι και συνοδοί της. Ποια είναι αυτά; , ρωτάει η εκπαιδευτικός. Με μια φωνή, τα παιδιά φωνάζουν «Τα έντομα»

Σκοπός και στόχοι.

• Να μάθουν, να γνωρίσουν τα παιδιά τι είναι τα έντομα
• Να γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά τους.
• Να παρατηρήσουν και να προβληματιστούν για τις ομοιότητες και τις διαφορές τους ,εξερευνώντας τα.
• Να κατανοήσουν την ποικιλομορφία τους.
• Να μάθουν ότι το σώμα των εντόμων αποτελείται από τρία (3) μέρη: κεφάλι, θώρακας, κοιλιά.
• Να μάθουν ότι όλα τα έντομα έχουν εξι (6) πόδια.
• Να μάθουν πως έχουμε βλαβερά και ωφέλιμα έντομα.
• Να μάθουν να σέβονται και να μην ενοχλούν τα έντομα.
• Να αναφέρουν τι μας προσφέρουν ορισμένα έντομα (μέλισσα – μέλι, πεταλούδα-μεταξοσκώληκας – μετάξι).
• Να εμπλουτίσουν και να βελτιώσουν τον προφορικό τους λόγο με την εκμάθηση αινιγμάτων, παροιμιών, και γλωσσοδετών.
• Να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να αιτιολογήσουν τις προτιμήσεις τους.
• Να παρατηρήσουν, να μετρήσουν, να ταξινομήσουν, να αντιστοιχίσουν, να συγκρίνουν, να αναγνωρίσουν, συνδέοντας κάρτες-εικόνες-λέξεις κλπ (μαθηματικές δεξιότητες)
• Να αντιληφθούν μαθηματικές έννοιες όπως πάνω, κάτω κλπ
• Να εργαστούν και να συνεργαστούν σε ομάδες και να καλλιεργήσουν το αίσθημα της εμπιστοσύνης και επικοινωνίας.
• Να ψυχαγωγηθούν, παρακολουθώντας μια κουκλοθεατρική παράσταση η συμμετέχοντας σε δραματοποίηση, παντομίμα, αυτοσχεδιασμό και θεατρικό παιχνίδι.
• Να εκφραστούν δημιουργικά με το σώμα τους.
• Να αντιληφθούν, μέσω των ομαδικών παιχνιδιών, την ανάγκη εφαρμογής κανόνων παιχνιδιού.
• Να συμμετάσχουν σε ποικίλες, αναπτυξιακά κατάλληλες δραστηριότητες κίνησης με χαρά.
• Να αναπτύξουν τις κινητικές τους δεξιότητες.
• Να αναπτύξουν καλή φυσική κατάσταση.
• Να γνωρίσουν παραδοσιακά παιχνίδια.
• Να δοκιμάσουν την δύναμή τους.
• Να αποκτήσουν έλεγχο στις κινήσεις τους και να αναπτύξουν τη λεπτή κινητικότητα.
• Να πειραματιστούν με διάφορα υλικά και χρώματα.
• Να δημιουργούν να μαθαίνουν νέες τεχνικές και να τις εφαρμόζουν, να πλάθουν και να μορφοποιούν με πλαστελίνη.
• Να αναγνωρίσουν τους ήχους των εντόμων.
• Να ακούν και να κατανοούν μια ιστορία που διαβάζει κάποιος και να καλλιεργήσουν την φαντασία τους.

Για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω πραγματοποιήθηκαν αρκετές σχετικές δραστηριότητες.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Γλωσσική καλλιέργεια

• Παρατηρήσαμε εποπτικό υλικό με τα έντομα.
• Σχολιάσαμε, εκφράσαμε απορίες, κάναμε ερωτήσεις και τις απαντήσαμε.
• Είπαμε αινίγματα, παροιμίες, ποιήματα και γλωσσοδέτες για τα έντομα.
• Τόμπολες ταύτισης εικόνας και ονόματος του εντόμου/καρτέλες με τα στάδια ζωης της πεταλούδας.
• Γλωσσικό παιχνίδι.
• Διαβάσαμε παραμύθια , μύθους και ιστορίες για τα έντομα.
• Ακούσαμε και τραγουδήσαμε σχετικά τραγούδια, όπως: κάτι ζουζουνίζει, μια ωραία πεταλούδα, ζουζουνομπαλάντα,, περνά – περνά η μέλισσα, η μέλισσα Σουσού, τα μυρμήγκια, η μικρή αράχνη, αχ ένα κουνούπι, τα ζουζουνάκια, η ψείρα, μέλισσα τριγύρω, κ.α.
• Προγραφικές ασκήσεις: ενώνω τα έντομα με τα σπίτια τους, ενώνω τις τελίτσες για να σχηματιστεί η αράχνη, για να σχηματιστεί η πεταλούδα,
• Γράφω τη διαδρομή της πεταλούδας για να ξεφύγει από την αράχνη, της μέλισσας προς το λουλούδι καθώς και των εντόμων προς τα λουλούδια.
• Αναλύσαμε την κοινωνία των μελισσών. Μαθαίνουμε για τα προϊόντα τους το σπίτι τους την κυψέλη, την βασίλισσα, τις εργάτριες, τους κηφήνες.

Παιδί και περιβάλλον

• Παρατηρήσαμε στη φύση (αυλή του σχολείου) τα έντομα και ανακαλύψαμε ποια πετάνε και ποια περπατούν.
• Αναγνωρίσαμε, σε εικόνες βιβλίων το σώμα τους (κεραίες, κεφάλι, σώμα φτερά, πόδια, κεντρί)
• Παρατηρήσαμε επίσης σε κάποια έντομα την ικανότητα να προσαρμόζονται στο περιβάλλον που ζουν, αλλάζοντας το χρώμα τους για να προστατευτούν από τυχόν εχθρούς.
• Ακούσαμε ηχογραφημένους ήχους εντόμων και προσπαθήσαμε να τους αναγνωρίσουμε.
• Μάθαμε τον κύκλο ζωής της πεταλούδας.
• Συνταγή: μυρμήγκια πάνω στον κορμό (σέλερι, φυστικοβούτυρο, σταφίδες)

Μαθηματικές έννοιες

• Αντιστοιχίσεις (αντιστοιχίσαμε το έντομο με τη φωλιά του)
• Συγκρίσεις και μετρήσεις (συνθέσαμε το πάζλ της μαρουδίτσας με τις σωστές σε αριθμό βούλες)
• Μαγνητικοί λαβύρινθοι (μέλισσα στην κυψέλη, μυρμήγκι στη φωλιά).
• Ομαδοποιήσεις εντόμων (έντομα που πετούν, έντομα που πηδούν)
• Εντομοαριθμοί.
• Παιχνίδι μνήμης με έντομα.
• Παιχνίδι ζευγαριών (ταιριάζω τα ίδια)

Σώμα – κίνηση – υγεία.

• Ακούσαμε και μάθαμε τραγούδια για τα έντομα.
• Απολαύσαμε και εκφραστήκαμε με τη μελωδία το πέταγμα των μελισσών, του Κόρσακοφ.
• Παίξαμε με το δυνατό και σιγανό ήχο των εντόμων.
• Ψυχοκινητικά παιχνίδια, όπως:
• Γίνομαι κουνούπι και τσιμπώ
• Περπατώ σαν αράχνη και πλέκω τον ιστό μου με άλλα έντομα. Ο ιστός με κουβάρι-μαλλί.
• Περπατήματα στο χώρο με η χωρίς μουσική, σαν ακρίδες και γρύλλοι.
• Ο χορός των μελισσών( οι μέλισσες-παιδιά βρίσκουν τις κυψέλες και αρχίζουν τη δουλειά).
• Ομαδικά παιχνίδια όπως: περνά-περνά η μέλισσα, ποιο έντομο λείπει, και παιχνίδια με στεφάνια- φωλιές εντόμων, πετάει-πετάει.
• Σερνόμαστε σαν κάμπιες, κοιμόμαστε στο κουκούλι ως χρυσαλίδες και σιγά-σιγά σηκωνόμαστε και μεταμορφωνόμαστε σε πεταλούδες που πετούν ζωηρά.
• Ζουζουνοπαιχνιδίσματα. o Πουλιά και έντομα.

Εικαστικά

• Ζωγραφίσαμε τα έντομα (επανάσταση εντόμων).
• Χρησιμοποιήσαμε την τεχνική του τυπώματος και της διπλωτικής για να δημιουργήσουμε την πεταλούδα.
• Κατασκευάσαμε πεταλούδα με χάρτινα πιάτα, τέμπερες, σύρμα πίπας και χρωματιστά πον-πον καθώς και με γκοφρέ χαρτιά.
• Τυπώσαμε τις παλάμες μας για φτερά πεταλούδας και με το δείκτη μας κάναμε βούλες στα φτερά.
• Κατασκευάσαμε κάμπια με άχρηστο υλικό (θήκες χάρτινες αυγών).
• Κάναμε λιβελούλες με γλωσσοπίεστρα κουμπιά, πον-πον , και σύρμα πίπας.
• Κάναμε μέλισσες με χάρτινα πιάτα, κυψέλες με τύπωμα από αεροπλάστ και το προϊόν που μας δίνουν το μέλι σε βαζάκι.
• Κάναμε μαρουδίτσες με τύπωμα δαχτύλου και κολλάζ.
• Πλάσαμε με πλαστελίνη τα στάδια της ζωής της πεταλούδας.
• Βάψαμε χάρτινα ποτηράκια και φτιάξαμε κυψέλη με κίτρινη τέμπερα.
• Μέλισσα με τύπωμα παλάμης.
• Φτιάξαμε κηραλοιφή και τη βάλαμε σε βαζάκια την οποία πήρανε τα παιδιά στο σπίτι τους.
• Κατασκευάσαμε κάμπια με μανταλάκι κολλήσαμε πον-πον χρωματιστά, ματάκια.
• Κατασκευάσαμε πεταλούδα, συνθέτοντας διάφορα υλικά (ρολό από χαρτί υγείας, χάρτινα πιάτα, χρωματιστούς κύκλους, ματάκια, και σύρμα πίπας).
• Πεταλούδα με τύπωμα σφουγγάρι.
• Πασχαλίτσα με ανακυκλώσιμα υλικά (καπάκι κόκκινο) καθώς και τύπωμα το ίδιο με φρούτο (μήλο)
• Κατασκευάσαμε καπέλα με κάνσον χαρτόνι

Παντομίμα

• Μιμηθήκαμε το πέταγμα των μελισσών από λουλούδι σε λουλούδι και την επιστροφή τους στην κυψέλη
• Μιμηθήκαμε την μετάλλαξη της κάμπιας σε ζωηρή πεταλούδα.

Δραματοποίηση

• Δραματοποιήσαμε τον μύθο του Αισώπου «ο τζίτζικας και ο μέρμηγκας»

Θεατρικό παιχνίδι

• Μέλισσες και λουλούδια
• Οι μαρουδίτσες στήσανε χορό γύρω απ’ την πορτοκαλιά.

Κουκλοθέατρο

• Η κυρία Μέλισσα.
• Μια αράχνη μόνη ψάχνει.

Παιδική Λογοτεχνία

• Λαϊκό παραμύθι Νάξου ο σκαντζόχοιρος, η χελώνα, η αράχνη, ο τζίτζικας, κι ο μέρμηγκας και η μέλισσα.
• Λούλα, η πεταλούδα εκδ. Παπαδόπουλος.
• Λίτσα, η πασχαλίτσα εκδ. Παπαδόπουλος.
• Νάντια η κάμπια εκδ. Παπαδόπουλος.
• Μηνάς ο κηφήνας εκδ. Παπαδόπουλος.
• Γιατί σκάει ο τζίτζικας εκδ. Οσελότος.
• Ούπι, το κουνούπι εκδ Παπαδόπουλος.
• Η Μυρτώ και το κουνουπάκι εκδ. Κέδρος.
• Μια μύγα με τακούνια κυνηγάει δύο ρουθούνια εκδ Κέδρος.
• Μια φαντασμένη κατσαρίδα φοράει περούκα με κοτσίδα εκδ Κέδρος.
• Μια μέλισσα με λύση εκδ. Παπαδόπουλος.
• Η μέλισσα Σουσού (μουσικό παραμύθι). Η πασχαλίτσα με τη μία κουκιδίτσα εκδ. Ψυχογιός.
• Ο τζίτζικας και ο μέρμηγκας εκδ Παπαδόπουλος.
• Τα πάνω κάτω εκδ. Σαββάλας.
• Εξαφανίζεται, εξαφανίζεται η κάμπια.
• Εγώ και εσύ μαζί. Εκδ. Σαββάλας.
• Ζουζουνομπαλάντα εκδ Σαββάλας.
• Δώσε λύση στο μελίσσι εκδ. Διόπτρα.
• Το κάτι τι εκδ. Διόπτρα.
• Η μονοστάλαχτη συγγραφέας Γκότση Ανδρονίκη.
• Ο μυρ και ο μήγκι, δύο μυρμήγκια εργατικά (σύγχρονο Νηπιαγωγείο τεύχος 92 Μαρτίου-Απριλίου).
• Η Λιβελούλα και ο βάτραχος οπτικοακουστικό παραμύθι της δημιουργού Αφροδίτης Χαραλαμπάκη.

Αξιολόγηση

• Το πρόγραμμα διήρκησε ένα μήνα (από 1-30/04/2022) και οι στόχοι του επιτεύχθηκαν. Τα παιδιά προσέγγισαν το θέμα με χαρά. Έπαιξαν, εκφράστηκαν δημιουργικά, παρατήρησαν, κατασκευάσανε, συνεργάστηκαν, μοιράστηκαν ευθύνες και γενικά ευχαριστήθηκαν, αποκομίζοντας θετικές εντυπώσεις, γνώσεις και εμπειρίες συμβατές με την ηλικία τους.